Joodse scholen in Rotterdam

In het schoolgebouw van de voormalige MULO aan de Molenwaterweg waar uiteindelijk al het onderwijs aan joodse kinderen werd ondergebracht

De stad Rotterdam werd in de meidagen van 1940 zwaar getroffen door een groot bombardement van het Duitse leger. Er vielen zo’n 880 doden en ruim 80.000 mensen werden die 14^e mei dakloos. Die gebeurtenis was het slotakkoord in de overrompeling van de Duitse machthebbers over het neutrale Nederland. Het markeert voor altijd het begin van de bezettingsjaren, waarin de joodse bevolking van Nederland ernstig is geraakt en uiteindelijk gedecimeerd. Dat begon met talloze maatregelen die de bezetter uitvaardigde in het proces van isolatie-concentratie-deportatie.

Na de zomer van 1941 waren de joodse schoolkinderen aan de beurt, van de ene dag op de andere mochten ze niet meer samen met hun Rotterdamse klasgenoten samen naar school. Er kwamen afzonderlijke scholen uitsluitend voor de joodse kinderen.
In Rotterdam waar van de 620.000 Rotterdammers er zo’n 13.000 joods was, betrof deze maatregel uitgevaardigd door de Reichskommissar, ruim 1000 leerlingen.

Ze zaten niet alleen op de lagere school, maar evenzogoed op diverse scholen in het vervolgonderwijs. Het was de taak van de Afdeling Onderwijs van het Stadhuis, om onder leiding van pasbenoemde NSB-burgemeester Frederik Ernst Müller, om al deze leerplichtige kinderen geplaatst te krijgen op een daartoe opgerichte openbare joodse school.
Voor de zomer van 1941 toen de aankomende maatregel in ambtelijke kringen bekend werd, waren de joodse leerlingen geteld. Het waren er z’n 1000, verdeeld over het lager onderwijs (ruim 500); het nijverheidsonderwijs (120); het ulo-onderwijs (115) en het voortgezet onderwijs (160) en een zevental in het buitengewoon onderwijs.
Er moesten zodoende tenminste 3 lagere scholen komen, een ambachtsschool (voor jongens), een nijverheidsschool (voor meisjes), een ulo en voor de hbs’ers en de gymnasiasten, een joods lyceum en zelfs voor die paar kinderen die verspreid in het buitengewoon (nu speciaal) onderwijs zaten moest ook een voorziening worden getroffen.
De handicap die de goedwillende Afdeling Onderwijs hierbij ondervond was dat sinds zomer 1941 belangrijke delen van de (oude) stad voor de joodse ingezetenen verboden waren.

Onder de onderstaande linken kan je doorlezen over de verschillende joodse scholen in Rotterdam, in de jaren 1941-1942-1943.