Joodse school Hilversum

Ook in Hilversum moesten de joodse kinderen geïsoleerd worden door ze eenvoudigweg uit de scholen te weren. Het waren er zo’n 200 die vanaf september 1941 toen de Duitse bezetter zulks verordonneerde, eenvoudig weg op straat stonden.

Alhoewel Hilversum door het Departement van Opvoeding in de Haag was aangewezen als één van de gemeenten waar een joodse school moest komen, talmde burgemeester von Bönninghausen geruime tijd met het verlenen van zijn medewerking.
Eind november 1941 mopperde Simon Birnbaum namens de plaatselijke joodse gemeenschap, bij die burgemeester :
      ‘In vrijwel alle gemeenten is het onderwijs voor de leerlingen hervat. In Hilversum is dat nog niet het geval en de indruk wordt gewekt, dat ook per 1 december a.s. de lagere school voor leerlingen van Joodschen bloede niet zal zijn geopend’

Het duurde daarna nog tot halverwege januari 1942 voordat de gemeentelijke afdeling onderwijs een joodse lagere school vestigde aan de Utrechtseweg, in Villa Kareol, terwijl de ongeveer 80 leerlingen in het vervolgonderwijs onderdak vonden in een woonhuis aan de Bergweg.
Denkbaar is dat dat talmen te wijten was aan de fanatieke NSB-burgemeester, maar wat de gemeente zeker parten zal hebben gespeeld was natuurlijk de beschikbaarheid van leerkrachten.
De registratie had opgeleverd dat er ruim 150 leerplichtige joodse lagereschoolkinderen in het Hilversumse waren en daar had je toch wel vier joodse leerkrachten voor nodig. Uiteindelijk werd Menni Leefsma [1894-1944] uit Zandvoort overgeplaatst naar Hilversum om daar als schoolhoofd, tezamen met A.J. van Someren, juf H. Waterman en mevrouw E van Leersum-van Lier vanaf januari 1942 het nieuwe schoolteam te vormen.
Het heeft allemaal echter niet lang mogen duren want de joodse bevolking van Hilversum werd al in juni 1942 gedwongen geëvacueerd naar Amsterdam.

[met dank aan C.M. Abrahamse]